Aktieve Praktijk Archeologen Nederland.
APAN is een landelijke vereniging Aktieve Praktijk Archeologen Nederland en opgericht uit onvrede over het steentijd-onderzoek in Nederland en de afloop van 'de zaak Vermaning' in het bijzonder. APAN is onlosmakelijk verbonden met de affaire Tjerk Vermaning. Opgericht op 3 april 1979 ter ondersteuning van Tjerk Vermaning. Ze steunden Tjerk Vermaning tijdens de rechtszaak. De oprichters van APAN twijfelden niet aan de echtheid van de door Vermaning verzamelde vuurstenen artefacten.
Tjerk vermaning en Ad Wouters werden ere lid van de APAN vereniging. Over de vondsten van Vermaning en aanverwante thema’s publiceerde Ad Wouters samen met Caspar Franssen in 1977 een eigen tijdschrift, ‘Archeologische Berichten (1979-1988)’, met veel artikelen over Vermaning en zijn vondsten. Dit was het begin van de eerste publicaties over de vondsten van Vermaning, tot 1988. Door meningsverschil over benadering van sculpturen door Jan Evert Musch en de Eemster affaire, vertrokken Ad Wouters en Anton van der Lee uit de club en begonnen voor zich zelf en kregen wetenschappers ook hun invloed met het tijdschrift Archeologie (1989-1992). Daar was niet iedereen even blij mee. De praktijk amateurarcheologen van APAN kwamen sindsdien met hun eigen interne leden publicaties in de APAN intern uitgaven van (1986-1991) die door Klaas Geertsma was opgezet nadat het tijdschrift ‘Archeologische Berichten’ van Ad Wouters en Caspar Franssen wegviel. Vanaf 1992 kwamen de eerste de APAN/-Extern publicaties. De naam ‘praktijkarcheologen’ is gekozen om aan te geven dat de kennis in het veld is opgedaan en niet achter een bureau. De vereniging maakte roerige tijden door en verloor vooral leden door de dood van Vermaning (1987), de Eemster affaire en door een aantal leden die zich stoorde aan de duiding van (vuur)stenen als prehistorische sculpturen. Een aantal andere van die ontevreden leden richtte in 1986 een eigen Stichting Archeologie en Monument op, die zich voornamelijk bezighoudt met de archeologie van de Middeleeuwen en de Nieuwe Tijd. Een andere reden was de verhouding tussen amateur- en beroepsarcheologen waar de zaak Vermaning tussen in staat. Anno 2002 had de APAN nog ruim honderd leden. 20 jaar later was het aantal leden ruim gehalveerd.
In 2025 lijkt het erop dat de interne verhoudingen binnen de APAN, de vereniging die oorspronkelijk werd opgericht door de vrienden van Vermaning, niet langer draaien om het versterken van de eigen positie, maar om het verzoenen van externe druk. Vooral beroepsarcheologen, die de kritische houding van de vereniging ten opzichte van de gangbare wetenschappelijke opvattingen aanspraken, speelden hierin een grote rol. De discussie verschoof van inhoudelijke kwesties naar persoonlijke conflicten, wat leidde tot aanzienlijke verdeeldheid binnen de vereniging. De situatie escaleerde zo ver dat er in 2025 een bestuurswisseling plaatsvond, gevolgd door het vertrek van meerdere leden. De zaak Vermaning, die ooit de ruggengraat van de vereniging vormde, was niet langer het bindende element.
