Het verhaal over een amateurarcheoloog uit de Nederlandse geschiedenis.
De APAN Amateurarcheologen Ontdekken Fouten en Onwaarheden in het boek Valsheid.
De Aktieve Praktijk Archeologie Nederland publiceert elk jaar een editie van hun jaar magazine, de APAN-Extern. De APAN magazine nummer 20, is de uitgave die in 2025 hier online is te downloaden en volledige gewijd is aan het boek "Valsheid in Gesteente", waarin de APAN-leden hun bevindingen over het onderzoek valsheid presenteren. Verschillende auteurs van APAN hebben gezamenlijk en ook onafhankelijk van elkaar onderzoek verricht en verdedigen de vuurstenen werktuigen van Tjerk Vermaning in hun magazine. Hieronder volgt een ingezonden artikel door Jan Willem van der Drift, waarin hij samen met Peter Knorr toelicht waarom zij niet geloven in vervalsingen en hoe zij de authenticiteit van de voorwerpen aantonen. Dit en dat van de andere APAN auteurs is uitgebreid te lezen in hun magazine. De APAN hecht veel waarde aan archeologische toegankelijkheid voor iedereen. Daarom is het tijdschrift APAN/Extern nr. 20 gratis digitaal beschikbaar gesteld op deze website.
Download gratis de APAN/EXTERN 20/2025 magazine in pdf met het kritische antwoord op het boek " Valsheid in Gesteente" klik hier.
Het artikel hieronder is geschreven door J.W. van der Drift voorzitter van de Aktieve Praktijk Archeologie Nederland.
Van der Waals en Waterbolk schreven in Palaeohistoria XV (1973 pg. 67-68) dat de afgeronde ribben en ondiepe krasjes op de vuistbijlen uit Hoogersmilde ongetwijfeld door kryoturbatie in een zandige laag zijn ontstaan. Maar Valsheid in gesteente beweert dat die beschadigingen onmogelijk door kryoturbatie kunnen zijn ontstaan, omdat ze dan óók op gewone keizand-stenen en op windlak-vuistbijlen zouden moeten zitten. Om te begrijpen wat hier aan de hand is moet je weten wat kryoturbatie is. De bekendste vorm is dooi-kryoturbatie; die ontstaat als de bovenste laag van een permafrost bodem ontdooit. De ontdooide lagen veranderen in een waterige blubber, en kunnen zich dan onder invloed van de zwaartekracht mengen. Maar hier gaat het juist om vorst-kryoturbatie; wanneer natte grond bevriest zet het water uit en daardoor komt de bodem onder druk te staan. In de bovenste laag duwde de vorst de bodem alleen een beetje omhoog, daarom beschadigde de kryoturbatie de vuistbijlen in die bovenste laag (de windlak-vuistbijlen in het keizand) niet. Maar in diepe lagen liep de druk op; daar schoven de bevriezende zandschollen met kracht langs en over elkaar. Het gevolg zie je in de beroemde Szeleta grot. Want daar zijn de randen van de artefacten uit de onderste laag door vorst-kryoturbatie kapot gedrukt, terwijl de artefacten in de bovenste laag helemaal intact bleven. Bordes heeft die randbeschadigingen trouwens ook in enkele Franse grotten beschreven.
Heb je liever het magazine met 222 pagina's in papieren vorm, zodat je het als naslagwerk in je boekenkast kunt hebben? Je kan hieronder een exemplaar bestellen tegen betaling van 50 euro inclusief verzendkosten! Let op, het is een beperkte oplage, dus wees er snel bij op is op!
Deze website opereert volledig onafhankelijk van de vereniging APAN en heeft geen financieel belang bij deze dienstverlening. Je besteld rechtstreeks bij de APAN.
De wind bedekte bijna heel Drenthe al in het Vroeg-Glaciaal met zand. Dat zand was waar het water via beekjes wegvloeide (zoals bij Peest) kurkdroog; dit droge dekzand waaide meteen weer weg. Maar in natte gebieden (zoals bij Hoogersmilde) bleef het dekzand liggen. Daardoor zaten de vuistbijlen van Vermaning al vóór het Pleniglaciaal diep onder het zand. De tekening onthult hoe de kryoturbatie in die diepe laag de randen van Hoogersmilde-vuistbijl 49 kapot drukte; ik heb de beschadigingen rood gekleurd. Links zie je dat vuistbijl 49 vóór de ijstijd perfect gevormd en vlijmscherp was. Rechts zie je dat de kryoturbatie de vuistbijl 10% korter en 90% botter heeft gemaakt. De beschuldigers van Vermaning kunnen of willen dat niet begrijpen, want zij noemen de beschadigde randen ‘slechte namaak waar je zelfs geen sinaasappel mee kan schillen’. Het middenstuk (zwart getekend) is echter perfect invasief geretoucheerd, die retouche bewijst dat de maker deskundig was. Daarom moet die ‘slechte namaak’ volgens Valsheid door een ‘geniale meestervervalser’ zijn gemaakt…
De vuistbijlen van Vermaning komen uit een diepe laag, daarom zit er géén windlak op. Pure windlak is (zoals Govert van Noort aantoonde) net zo mat als gezandstraald glas. Maar ná de ijstijd ontwikkelden veel windlakkers sterke hoogglans, doordat regenwater honderdduizenden keren in de vuursteen trok en weer verdampte. Valsheid noemt de glans die hierdoor ontstond ‘chemische glans’. In Peest spreekt men over ‘variabele windlak’ omdat de vondsten daar van mat (zuivere windlak) tot hoogglanzend (sterk chemisch verweerd) variëren. De vuistbijlen van Vermaning waren al snel afgedekt. Maar het filmpje van Peter Knorr (van Hijken 28) laat zien dat ze tóch een beetje glanzen; als de belichting verandert zie je dat de bodem van elk putje tot in de randjes glanst. De glans in die randjes kan niet door schuren zijn ontstaan dus dit is ‘chemische glans’ en daarom een bewijs dat de vondsten echt zijn. Doordat het filmpje bovendien laat zien hoe ondiep de kryoturbatie-krasjes zijn, begrijp je meteen dat die krasjes bij de windlakkers gewoon door het ‘zandstralen’ en de ‘chemische’ aantasting (door regen) zijn weggepoetst. Maar de vuistbijlen van Vermaning werden ná de ijstijd door het dikke natte dekzand beschermd, daarom bleven de ondiepe kryoturbatie-krasjes op die vuistbijlen wél intact.
De APAN/Extern 20 verklaart ook de andere fouten van Valsheid (zoals het ijzer-verhaal) op basis van wetenschappelijke literatuur, en onthult ook hoe historische feiten door Valsheid zijn verdraaid.
Alle eerdere edities van de APAN/Extern tijdschriften.
